İstiare, bir söz sanatıdır. Bu yapıda, benzetilen ve benzetme aracı kelimeler atlanarak doğrudan benzetilenle ilgili bir kelime kullanılır. Örnekler şu şekildedir:
1. Yıldızlar göz kırptı gece boyunca: Bu cümlede “yıldızlar” sözcüğü, yıldızların da gerçek gözlere sahipmiş gibi kırpıştırabildiği fikrini uyandırır. Göz kırpmak aslında insanlara özgü bir eylemdir ve istiare yoluyla yıldızlara mal edilmiştir.
2. Dertleri dağları aştı: Burada “dertleri” kelimesi, gerçek dağları aşabilecekmiş gibi betimlenmiştir. Dağlar genellikle büyüklük ve aşılmazlık ile ilişkilendirilir, fakat bu cümlede dertlerin büyüklüğü ve ağırbaşlılığı vurgulanır.
3. Kaleminden bal damlıyor: Bu ifadede “bal” kelimesi, yazılanların tatlılığı veya değerliliği ile ilişkilendirilerek kullanılmıştır. Normalde balmumu veya bal gibi fiziksel bir değeri olan bir madde değil, kalemle yazılanlar bir sembolizm aracı olarak ele alınmıştır.
4. Zaman kanatlandı: “Zaman”ın kanatları olduğu ve uçtuğu fikrini uyandıran bu cümle, zamanın çok hızlı geçtiğini ve yakalanamaz olduğunu ifade eder.
5. Onun adı anılınca oda aydınlandı: Bu cümle, kişinin adının geçmesinin mekanı aydınlatıyormuş gibi bir etki bıraktığını ifade eder. Aydınlatmak genellikle fiziksel bir ışık kaynağı gerektirirken, burada kişinin varlığının veya anılmasının aydınlatıcı bir güce sahip olduğu vurgulanmaktadır.