Geçmiş zaman, geçmişte kalmış olayları veya durumları anlatmak için kullanılır. Türkçe’de geçmiş zaman; -di’li geçmiş zaman, -miş’li geçmiş zaman ve hikaye (anlatım) geçmişi gibi türleriyle ifade edilir. İşte birkaç örnek:
1. -di’li Geçmiş Zaman (-di’li geçmiş zaman, kesin ve net bitmiş olayları ifade eder):
– Okula gittim.
– Kitabı okudu.
– Yemeği yaptı.
2. -miş’li Geçmiş Zaman (-miş’li geçmiş zaman, sonucundan haberdar olunan ama olayın yaşandığı anı bizzat gözlemlemeyen kişi tarafından kullanılır):
– Okula gitmiş.
– Kitabı okumuş.
– Yemeği yapmış.
3. Hikaye Geçmişi (Geçmişteki bir an veya zaman dilimindeki olayları anlatırken kullanılır, genellikle masallar veya hikayelerde karşımıza çıkar):
– Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, develer tellal iken, pireler berber iken ben anamın beşiğini tıngır mıngır sallardım.
– Bir varmış, bir yokmuş, uzak diyarların birinde bir kral yaşarmış.
Bu örnekler, Türkçe’deki farklı geçmiş zaman kullanımlarını göstermektedir. Her biri, cümleyi farklı bir zaman ve kapsamda ele alarak tümce yapısını şekillendirir.