1. -miş: Anlatılan olayın daha önce yaşandığını ve konuşmacının o olaya tanık olmadığını belirtir.
– Yağmur yağmış, yerler ıslak kalmış.
2. -ken: Bir işin ya da durumun belli bir zaman dilimi içinde gerçekleştiğini gösterir.
– Ders çalışırken telefonum çaldı.
3. -dir: Kesinlik ifade etmek veya varsayımda bulunmak için kullanılır.
– Bu kitap her öğrencinin kitaplığında bulunur.
4. -ince: Belli bir durum gerçekleştiğinde diğer bir durumun da gerçekleşeceğini gösterir.
– Yağmur yağınca şemsiyemi açarım.
5. -maz/-mez: Bir şeyin yapılmayacağı veya olmayacağı anlamını katar.
– Bu işi zamanında bitirmezsen sorun yaşarız.
6. -ki: Bağımsız sıfat cümleleri oluşturur.
– Satın aldığım kitapki, çok ilginçti.
7. -sa/-se: Koşul ve şart bildirir.
– Eğer zamanın varsa sinemaya gidebiliriz.
8. -lar/-ler: İsimlere çoğul ek getirir.
– Kitaplar masanın üstünde.
9. -i/-ü: Belirtme durumu ekleridir; bir nesnenin üzerine yapılan eylemi vurgular.
– Arabayı yeni aldım.
10. -de/-da: Yer ve zaman bildiren bir ek görevi görür.
– Okulda ders başlamak üzere.
11. -le/-la: Birlikte yapma veya araç gösterme anlamlarını katar.
– Arkadaşımla sinemaya gittim.
12. -ki: Zarf-fiil ekleri; zaman, sebep, şart, karşılaştırma gibi anlamlar içerebilir.
– Okula gitmeden önce kahvaltı yaparım.
Bu örnekler, eklerin Türkçede nasıl kullanıldığını gösterir ve dil bilgisine olan anlayışı artırır.