Devrik cümle, Türkçe’de sıklıkla karşılaşılan bir cümle yapısıdır. Normalde Türkçe cümle yapısında özne-yüklem-nesne (ÖYN) sıralaması takip edilirken, devrik cümlede bu sıra değiştirilerek vurgu yapmak, anlamı güçlendirmek veya şiirsel bir dil yaratmak amaçlanır. Devrik cümlelerde yüklem, cümlenin başında ya da sonunda yer alabilir.
1. Örnek:
Normal Cümle: Kedi bahçede uyuyor.
Devrik Cümle: Bahçede uyuyor kedi.
Bu örnekte, “kedi” sözcüğü cümlenin sonuna alınarak bahçede uyuma eyleminin üzerine vurgu yapılmıştır.
2. Örnek:
Normal Cümle: Çocuklar parkta top oynadılar.
Devrik Cümle: Parkta top oynadılar çocuklar.
Bu cümlede ise “çocuklar” yerine “parkta top oynamak” ön plana çıkarılmış, mekân üzerine bir vurgu yapılmıştır.
Devrik cümle kullanımı, yazılı ve sözlü anlatımda tonlamayı etkilemek, anlatıma dramatik veya poetik bir hava katmak için tercih edilebilir. Aynı zamanda, konuşma dilinde de spontane olarak kullanılan bir yapıdır, özellikle karşımızdaki kişinin dikkatini çekmek istediğimizde devrik cümle yapısına başvurabiliriz.