Deneme ve makale, iki farklı yazın türüdür ve her ikisi de kendi özelliklerine sahip birer edebi ve akademik üründür. İşte deneme ile makale arasındaki temel farklar:
Amaç:
Deneme: Yazarın bir konu hakkında kişisel görüşlerini, düşüncelerini ve duygularını aktardığı bir yazı türüdür. Deneme, okuyucuyu bir konu hakkında düşündürmeyi ve yazarın bakış açısını aktarmayı amaçlar.
Makale: Belli bir konu hakkında bilgi vermeyi ve/veya bir argümanı desteklemeyi amaçlayan bir yazı türüdür. Makaleler genellikle bir konuyu derinlemesine analiz etmek ve objektif verilerle desteklemek için yazılır.
Dil ve Üslup:
Deneme: Denemelerde yazarın kişisel üslubu ön plandadır. Yazar, deneme türünde öznel bir dil kullanabilir ve duygusal bir tonla yazabilir.
Makale: Makaleler genellikle objektif ve resmi bir dil kullanılarak yazılır. Akademik ve bilimsel bir üslup esastır.
Yapı:
Deneme: Denemeler genellikle serbest bir yapıya sahiptir. Yazar, düşüncelerini serbestçe ifade eder ve sıkı bir organizasyon gerekmez.
Makale: Makaleler belirli bir yapıya sahip olur, genellikle giriş, metod, bulgular ve sonuç bölümlerinden oluşur.
Kanıt ve Referanslar:
Deneme: Denemelerde yazar, genellikle kendi deneyimlerine ve gözlemlerine dayanarak bir argüman geliştirir ve bunları kanıtlamak için dış kaynaklara başvurmayabilir.
Makale: Makaleler, argümanlarını desteklemek için dış kaynaklardan alınan verilere ve bilgilere dayanır. Bu nedenle makalelerde atıf yapma ve kaynakça oluşturma esastır.
Yayın Alanı:
Deneme: Denemeler genellikle edebi dergilerde, gazetelerin kültür-sanat sayfalarında veya kişisel bloglarda yayımlanır.
Makale: Makaleler, genellikle akademik dergilerde, konferanslarda veya akademik kitaplarda yayımlanır.
Araştırma:
Deneme: Denemeler genellikle yazarın kişisel düşüncelerine ve gözlemlerine dayalıdır ve derinlemesine araştırma gerektirmez.
Makale: Makale yazımı, genellikle derinlemesine araştırmayı gerektirir ve veriler, deneyler veya saha çalışmalarına dayanabilir.
Özetle, deneme daha öznel ve serbest bir yazı türüyken, makale daha objektif ve yapılandırılmış bir yazı türüdür. Deneme, yazarın düşüncelerini ve duygularını ifade etme amacı taşırken, makale, bir konuyu derinlemesine analiz etmek ve okuyucuya bilgi sunmak amacıyla yazılır.