Boğaz Köprüsü, resmi adıyla 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, İstanbul’un iki kıtasını birbirine bağlayan üç köprüden ilki ve en ünlüsüdür. Avrupa ile Asya kıtaları arasındaki geçişi sağlayan bu köprü, Boğaziçi’nin incisi olarak da bilinir. 1973 yılında hizmete açılmış olan köprü, şehrin siluetine modern bir dokunuş katmış ve İstanbul’un simgelerinden biri haline gelmiştir.
Tarihçe
Boğaz Köprüsü’nün yapım fikri, asırlar boyunca çeşitli kişi ve yönetimler tarafından düşünülmüş fakat teknik ve ekonomik zorluklar nedeniyle gerçekleştirilememiştir. İlk somut adım, 20. yüzyılın ortalarına dek atılmamıştır. Proje, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün vizyon projelerinden biri olarak kabul edilir. Ancak, köprünün inşası için gerekli teknolojiye ve finansa erişim o dönemde mümkün olmamıştır. Nihayet, 1968 yılında yapımına başlanmış ve köprü, 30 Ekim 1973’te tamamlanarak hizmete açılmıştır.
Mimarisi ve Yapısı
Boğaz Köprüsü, İngiliz mühendis Sir Gilbert Roberts ve Türk mühendislerin iş birliğiyle tasarlanmıştır. Köprünün toplam uzunluğu yaklaşık 1.560 metre, genişliği ise 33,40 metre civarındadır. Asma köprü tipinde olan yapı, ana açıklığı (orta span) 1.074 metre olan dünyanın en uzun asma köprülerinden biridir. Maksimum yüksekliği 165 metredir ve deniz yüzeyinden yüksekliği ise gemilerin geçişine izin verecek şekilde 64 metre olarak tasarlanmıştır.
Önemi ve İşlevi
İstanbul, dünyanın en kalabalık şehirlerinden biri olup, iki kıta üzerinde yer alması nedeniyle benzersiz bir coğrafi konuma sahiptir. Boğaz Köprüsü, bu iki kıtayı birleştiren stratejik bir geçiş noktası olarak hizmet verir. Köprü, İstanbul trafiğini rahatlatmanın yanı sıra, şehrin Asya ve Avrupa yakaları arasında sosyal ve ekonomik entegrasyonu teşvik eden bir yapı olmuştur.
15 Temmuz 2016 ve Köprünün Adının Değişimi
15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi sırasında, köprünün stratejik önemi bir kez daha ortaya çıkmıştır. Bu önemli gece, köprü askeri darbe girişimi sırasında önemli olaylara sahne olmuş ve bu tarihten sonra köprünün adı “15 Temmuz Şehitler Köprüsü” olarak değiştirilmiş, milli birlik ve direnişin bir simgesi haline gelmiştir.
Turizm
Turistik açıdan İstanbul’un en çok ziyaret edilen yapılarından biri olan Boğaz Köprüsü, özellikle gün batımı ve gece aydınlatmalarıyla büyüleyici manzaralar sunar. Köprü üzerinden geçmek, özellikle yabancı turistler için unutulmaz bir deneyim oluşturur.
Kısacası, Boğaz Köprüsü hem mühendislik açısından büyük bir başarı hem de İstanbul’un kültürel ve tarihi kimliğinin ayrılmaz bir parçasıdır.